Modyfikowane dnia 27 września, 2025 by Kamila Kamila
Zaparcia u dzieci mogą budzić niepokój, choć nie zawsze oznaczają poważne kłopoty zdrowotne[1]. Przyjrzymy się możliwym przyczynom oraz objawom tego problemu u najmłodszych. Podpowiemy również, kiedy warto skonsultować się z lekarzem. Dowiesz się, na jakie symptomy warto zwrócić uwagę. Oprócz tego, wyjaśnimy, w jakich sytuacjach brak wypróżnień jest normalny, a kiedy konieczna jest wizyta u specjalisty.
Co oznacza brak kupy u dziecka?
Brak wypróżnień u niemowlęcia często jest zjawiskiem normalnym i niekoniecznie świadczy o problemach zdrowotnych[2]. U dzieci karmionych piersią bywa, że przez kilka dni nie dochodzi do wypróżnień, co wynika z efektywnego przyswajania składników odżywczych z mleka matki[3]. Z kolei maluchy karmione mlekiem modyfikowanym zazwyczaj mają bardziej regularne wypróżnienia, około 2-3 razy dziennie.
Warto jednak uważnie obserwować dziecko, zwracając uwagę na takie symptomy jak wzdęcia, nadmierna płaczliwość czy trudności przy wypróżnianiu[4]. Tego typu objawy mogą wskazywać na zaparcia, co może wymagać konsultacji z pediatrą. Ponadto, jeśli brak wypróżnień u noworodka utrzymuje się zbyt długo, dobrze jest skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć ewentualne problemy związane z karmieniem.
Możliwe przyczyny braku wypróżnień
Zaparcia u dzieci mogą mieć wiele różnych przyczyn[5]. Często wynikają z wolniejszego funkcjonowania jelit, co bywa związane z niedostatecznym spożyciem płynów[6]. Dodatkowo, zmiany w diecie, takie jak wprowadzenie nowych pokarmów, mogą również przyczyniać się do problemów z wypróżnianiem. Stres to kolejny istotny czynnik[7]. Sytuacje takie jak odpieluchowanie czy rozpoczęcie nauki w przedszkolu mogą być dla dziecka stresujące. Niektóre maluchy unikają wypróżniania po bolesnych doświadczeniach, co może prowadzić do utwardzania stolca i pogłębiania trudności. Na końcu warto wspomnieć, że infekcje układu pokarmowego także mogą przyczyniać się do zaparć.
Kiedy brak kupy jest normalny, a kiedy niepokoić się?
U niemowląt karmionych piersią kilka dni bez wypróżnień to często norma. Wynika to z tego, że ich organizm skutecznie przyswaja składniki odżywcze zawarte w mleku matki. Jeśli jednak przerwa trwa ponad 2-3 dni i towarzyszą jej takie dolegliwości jak ból brzuszka, wzdęcia czy częsty płacz, warto zwrócić się do pediatry[8]. Z kolei maluchy na mleku modyfikowanym zazwyczaj wypróżniają się bardziej regularnie, dlatego dłuższy brak stolca może wymagać większej uwagi.
Kluczowe jest baczne obserwowanie dziecka pod kątem innych objawów sugerujących zaparcia.
Jakie są objawy zaparcia u dzieci?
Objawy zaparcia u dzieci nie ograniczają się jedynie do braku wypróżnień przez 2-3 dni[9]. Maluch może być również rozdrażniony, co często świadczy o złym samopoczuciu. Bóle brzucha to kolejny sygnał, który często towarzyszy takim dolegliwościom i jest zgłaszany przez małych pacjentów. Typowym objawem jest też unikanie toalety, gdy dziecko wstrzymuje się z oddaniem stolca z obawy przed bólem. Kiedy te symptomy pojawiają się jednocześnie, mogą sugerować zaparcie czynnościowe[10]. Dlatego istotne jest, aby rodzice zwracali uwagę na takie sygnały, ponieważ mogą one wymagać interwencji lekarza.
Objawy towarzyszące brakowi wypróżnień
Objawy braku wypróżnień u dziecka mogą być różnorodne i zwykle wskazują na dyskomfort. Nierzadko występuje rozdrażnienie, wynikające z bólu brzucha lub trudności z oddawaniem stolca. Dzieci mogą unikać wypróżniania ze względu na wcześniejsze bolesne doświadczenia, co prowadzi do wstrzymywania stolca. Często zauważa się twardy brzuszek, będący efektem nagromadzenia mas kałowych w jelitach. Gdy maluch nie robi kupy przez kilka dni, a pojawiają się bóle brzucha lub inne niepokojące oznaki, warto skonsultować się z pediatrą[11]. Taka wizyta może pomóc wykluczyć zaparcia lub inne problemy zdrowotne.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Kiedy maluch nie zrobił kupy przez 2-3 dni i narzeka na ból brzucha, warto skonsultować się z pediatrą[12]. Może to być sygnał, że doszło do zaparcia, które wymaga uwagi specjalisty. Leczenie można rozpocząć w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Jeśli jednak sytuacja się przedłuża, dziecko może potrzebować wsparcia nawet przez kilka lat. Dlatego ważna jest współpraca z pediatrą lub gastroenterologiem dziecięcym, co umożliwi podjęcie właściwych kroków i regularne monitorowanie stanu zdrowia malucha.
Znaki ostrzegawcze i objawy wymagające konsultacji
Jeśli rodzice zauważą, że ich dziecko nie wypróżnia się przez kilka dni, np. 2-3, lub cierpi na bóle brzucha, jest rozdrażnione albo wstrzymuje stolec, powinni rozważyć wizytę u lekarza. W przypadku, gdy maluch nie oddaje stolca przez trzy dni, a towarzyszą temu inne niepokojące symptomy, warto skonsultować się ze specjalistą. Szczególną uwagę należy zwrócić na niemowlęta, które przez cztery dni nie mają wypróżnień. Jeśli dodatkowo występuje ból brzucha i niechęć do załatwiania się, może to być sygnał, że potrzebna jest konsultacja pediatryczna. Ważne, aby w razie braku poprawy, skonsultować sytuację z pediatrą, aby wykluczyć poważniejsze dolegliwości zdrowotne.
Źródła:
- [1] https://www.aptekarosa.pl/blog/article/1427-zaparcie-u-dzieci-co-zrobic-gdy-2-letnie-dziecko-nie-robi-kupy-od-3-dni-przyczyny-i-sposoby-na-zaparcia-u-dzieci.html
- [2] https://www.doz.pl/czytelnia/a16877-Zaparcia_u_niemowlat
- [3] https://www.wymagajace.pl/zaparcia-u-dzieci-okiem-mam-to-strasznie-frustrujace-kiedy-tak-bardzo-chcesz-pomoc-swojemu-dziecku-ale-nie-mozesz/
- [4] https://www.bebiklub.pl/niemowle/zywienie/dolegliwosci-trawienne/brak-kupy-u-niemowlaka-co-robic
- [5] https://pantabletka.pl/zaparcia-u-dzieci-jak-leczyc/
- [6] https://tutukids.pl/jak-czesto-niemowlak-robi-kupki-normy-i-niepokojace-objawy
- [7] https://colonc.pl/artykul/zaparcia-nawykowe-u-dzieci-przyczyny-i-sposoby-radzenia-z-zaparciami/
- [8] http://pacjent.gov.pl/aktualnosc/zaparcia-u-dzieci
- [9] https://www.hafija.pl/2017/03/kupaniemowlaka.html
- [10] https://hipp.pl/zywienie-0-1/poradnik/zdrowie-i-rozwoj-maluszka/zaparcia-u-niemowlat-co-pomaga-na-zatwardzenie-u-dziecka
- [11] https://www.aptekarosa.pl/blog/article/1427-zaparcie-u-dzieci-co-zrobic-gdy-2-letnie-dziecko-nie-robi-kupy-od-3-dni-przyczyny-i-sposoby-na-zaparcia-u-dzieci.html
- [12] https://www.doz.pl/czytelnia/a16877-Zaparcia_u_niemowlat
- [13] https://www.wymagajace.pl/zaparcia-u-dzieci-okiem-mam-to-strasznie-frustrujace-kiedy-tak-bardzo-chcesz-pomoc-swojemu-dziecku-ale-nie-mozesz/
